Czy można sprzedać auto w trakcie rejestracji czasowej?

Przez ten czas załatwiane są formalności urzędowe związane między innymi z  zamówieniem tzw. „twardego”, czyli właściwego dowodu rejestracyjnego w Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. W razie konieczności organ rejestrujący prowadzi także postępowanie wyjaśniające dotyczące własności pojazdu i jego cech identyfikacyjnych. Rejestracja czasowa jest dokumentem stwierdzającym dopuszczenie do ruchu pojazdu, a także pozwalającym właścicielowi na korzystanie z pojazdu. Po upływie terminu czasowej rejestracji pozwolenie czasowe i tablice rejestracyjne zwraca się do organu rejestrującego.

W tym kontekście nasuwa się pytanie: czy właścicielowi samochodu posługującego się „miękkim” dowodem rejestracyjnym przysługuje prawo do swobodnego dysponowania swoim mieniem? Dominuje przekonanie (głównie ze strony organów), że w tym czasie nie można sprzedać pojazdu. Stanowisko takie nie jest jednak uzasadnione.

Skąd ono wynika? Pierwszym powodem jest nie do końca wnikliwe stosowanie art. 78 ust. 1 PRD. Przepis ten stanowi, że w razie przeniesienia na inną osobę własności pojazdu zarejestrowanego, dotychczasowy właściciel przekazuje nowemu właścicielowi dowód rejestracyjny i kartę pojazdu, jeżeli była wydana. Celem tego przepisu jest ochrona praw nabywcy pojazdu, ponieważ otrzymując dokumenty dotyczące pojazdu od zbywcy, zna jego sytuację prawną. Jak wiemy, w przypadku rejestracji czasowej karta pojazdu nie jest jeszcze wydana. Przepis ten nie narusza jednak prawa właściciela do swobodnego dysponowania pojazdem, w tym również jego sprzedaży. Karta pojazdu wydawana jest przy pierwszej rejestracji samochodu, tzn. już po upływie okresu rejestracji czasowej. Powyższy przepis – co jednoznacznie wynika z jego treści – dotyczy tylko i wyłącznie sytuacji gdy karta została już wydana. W związku z czym hipoteza jego normy nie obejmuje rejestracji czasowej. Nie może on zatem stanowić podstawy do kwestionowania prawa do zbycia pojazdu w okresie rejestracji czasowej.

Drugim powodem istnienia rzekomego zakazu zbycia pojazdu w trakcie rejestracji czasowej jest treść art. 74 ust. 2b PRD, zgodnie z którym czasowej rejestracji pojazdu dokonuje się warunkowo, jeżeli właściciel pojazdu złoży oświadczenie, że w okresie od tej rejestracji do wydania dowodu rejestracyjnego nie nastąpi zmiana w zakresie własności pojazdu.

Niestety przepis ten jest źle rozumiany. Owszem, dotyczy  on sytuacji zbycia auta w tym okresie, ale nie wyłącza takiej możliwości. Przepis ten w ogóle nie odnosi się do stosunków cywilnoprawnych i nie ma wpływu na ważność przejścia prawa własności. Jedynym skutkiem sprzedaży pojazdu z „miękkim” dowodem rejestracyjnym wynikającym z tego przepisu jest wygaśnięcie decyzji o czasowej rejestracji, co nie ma wpływu na przejście prawa własności i na rejestrację pojazdu. Do wygaśnięcia decyzji znajduje zastosowanie art. 162 Kodeksu postępowania administracyjnego, w związku z czym musi zostać wydana odrębna decyzja stwierdzająca wygaśnięcie decyzji o rejestracji czasowej. W takiej sytuacji (nowy) właściciel pojazdu pozostaje wprawdzie bez jego rejestracji, ale nic nie stoi na przeszkodzie żeby “od nowa” auto zarejestrował otrzymując najpierw decyzję o rejestracji czasowej. Niemniej jak wspomnieliśmy, nie ma to absolutnie wpływu na przejście prawa własności i zarejestrowanie auta na nowego właściciela.

Ponadto w sytuacji gdy przedłożone wraz z wnioskiem o rejestrację dokumenty są kompletne i nie ma potrzeby prowadzenia postępowania wyjaśniającego, złożenie zamówienia na spersonalizowany dowód rejestracyjny i dostarczenie go do organu rejestrującego może nastąpić przed upływem terminu określonego w pozwoleniu czasowym. Tym samym właściciel pojazdu, który zdecydował się na jego sprzedaż, a posiada jedynie pozwolenie czasowe może wcześniej odebrać dowód rejestracyjny. Zwykle „twardy” dowód rejestracyjny jest gotowy już po kilkunastu dniach. Na stronie internetowej Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych można sprawdzić czy dokument został już wyprodukowany i przekazany do organu rejestrującego.

Źródło:

Stowarzyszenia Prawników Rynku Motoryzacyjnego