Zmiany w BDO – nowe obowiązki prowadzących warsztat samochodowy.

BDO, czyli „Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami” jest stale rozbudowywana. W grudniu 2018 wprowadzono we wniosku rejestrowym nowy Dział XII – „Wytwórcy odpadów”. W związku z tym jeżeli prowadzimy także warsztat musimy zaktualizować swój wpis. Mamy też niestety dodatkowe obowiązki sprawozdawcze.

Temat BDO szeroko opisujemy od wielu miesięcy na naszym portalu. Przypomnijmy więc tylko, że obowiązkowi złożenia wniosku o wpis podlegają między innymi wszystkie firmy, które wprowadzają na terytorium Polski pojazdy lub produkty w rozumieniu ustawy tj. smary, opony, oleje, baterie, akumulatory. Uzyskanie wpisu do rejestru jest warunkiem legalności wykonywania działalności objętej obowiązkiem wpisu, a niezłożenie wniosku o wpis do rejestru czy też wniosku o aktualizację jest wykroczeniem z art. 179 ustawy o odpadach, za które grozi kara aresztu albo grzywny. Dodatkowo zgodnie z art. 194 tej samej ustawy może zostać nałożona na przedsiębiorcę kara pieniężna w wysokości od 5.000 zł do 1.000.000 zł.

W grudniu 2018 wydano nowe rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 grudnia 2018 r. określające wzór formularza rejestrowego, formularza aktualizacyjnego i formularza o wykreśleniu z rejestru. Tym samym „wytwórcy odpadów”, a więc między innymi warsztaty samochodowe, dokonując wpisu do rejestru muszą wypełnić też Dział XII we wniosku. W przypadku firm sprowadzających samochody już wpisanych do BDO, które prowadzą dodatkowo warsztat na potrzeby własne lub świadczą usługi w zakresie naprawy pojazdów, konieczne jest złożenie formularza aktualizacyjnego.

Dział XII we wniosku rejestrowym/aktualizacyjnym

Dział ten zawiera tylko jedną tabelę i jest dość prosty do wypełnienia. W punkcie pierwszym musimy podać miejsce wytwarzania odpadów czyli najczęściej adres naszego warsztatu. W punkcie drugim musimy podać kod i nazwę rodzajów przetwarzanych odpadów zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Poz. 1923), które znajdziecie – TUTAJ 

Większość wytwarzanych w warsztatach samochodowych odpadów sklasyfikowanych zostało w katalogu odpadów w grupach: 12,13,14,15,16.

Aktualny formularz zgłoszeniowy/aktualizacyjny do BDO znajdziecie – TUTAJ

Odpady powstające w warsztacie

W każdym warsztacie samochodowym powstają różnego rodzaju odpady, a znaczna ich część jest niebezpieczna dla środowiska. Mogą to być m. in. oleje przepracowane, czyściwa, filtry oleju i powietrza, elementy z tworzywa sztucznego, złom, świetlówki oraz zużyty sprzęt elektroniczny. Znaczna część z wytwarzanych odpadów przedstawia wartość recyklingową – można je po prostu sprzedać.

Już od 1 stycznia 2019 r. warsztaty samochodowe muszą także gromadzić nowe, niezbędne do ewidencji odpadów informacje, gdyż w 2020 r. będą zobowiązane składać nowe sprawozdania odpadowe za 2019 r. Obecnie, podstawowym problemem jest zakres tych informacji, gdyż z dniem 1 maja 2019 r, upływa termin wydania nowego rozporządzenia określającego wzór dokumentów wykorzystywanych w ewidencji odpadów. Konieczność wydania nowego rozporządzenia wynika między innymi z art. 232 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej (Dz.U.2018.650).

Każdy posiadacz odpadów, niezależnie w jaki sposób wszedł w posiadanie tych odpadów musi prowadzić ewidencję odpadów. Ustawodawca (w art. 66 ustawy o odpadach) mówi zarówno o ilościowej jak i jakościowej ewidencji odpadów prowadzonej zgodnie z aktualnie obowiązującym katalogiem odpadów. W zdecydowanie większości przypadków ewidencja odpadów sprowadza się do gromadzenia niezbędnych informacji o odpadach w firmie. Zgromadzone informacje należy ująć w trzech rodzajach dokumentów:

1. Karta przekazania odpadu – wystawiana na bieżąco w kilku egzemplarzach przez posiadacza odpadów

2. Karta ewidencji odpadu – wystawiana raz na miesiącu lub raz w miesiącu uzupełniana

3. Roczne zestawienie danych o odpadach dla marszałka województwa – przesyłane raz w roku do 15 marca za rok poprzedni.

Co istotne, ewidencja musi być prowadzona na bieżąco. Posiadacz odpadu musi dokonać wpisów do kart ewidencji odpadów, niezwłocznie po zakończeniu każdego miesiąca. Niestety, najczęściej dopiero podczas kontroli warsztaty dowiadują się, że błędnie prowadzą ewidencję odpadów, albo nie prowadzą jej wcale. Obecnie, odbiorcy odpadów mają wymagać by firmy uzyskały wpis do BDO, a od tego momentu Urząd Marszałkowski będzie wiedział, że warsztat miał obowiązek prowadzić ewidencje odpadów. Najpóźniej UM się zorientuje, kiedy nie wpłynie do niego sprawozdanie odpadowe za 2019 r.

Warsztaty powinny unikać takich błędów w ewidencji odpadów jak brak jej prowadzenia, brak numeracji karty ewidencji odpadów, ewidencja wybranych odpadów, ewidencja odpadów komunalnych, brak numeru BDO na karcie ewidencji odpadów, wspólna ewidencja odpadów dla kilku miejsc prowadzenia działalności.

Kolejnym obowiązkiem nałożonym na warsztaty jest obowiązek przechowywania dokumentów ewidencji odpadów przez okres 5 lat, liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym sporządzono dokumenty ewidencyjne. Na żądanie organów uprawnionych do przeprowadzenia kontroli warsztat obowiązany jest udostępnić dokumenty ewidencji odpadów. Co do zasady będzie to Wojewódzki inspektorat Ochrony Środowiska, ale może to być również Marszałek Województwa gdy sprawozdanie odpadowe będzie budzić wątpliwości co do prawidłowości wypełnienia lub gdy jest to niezbędne do prowadzenia postępowań z zakresu ochrony środowiska należących do jego właściwości. Kontroli spodziewać mogą się przedsiębiorcy zarejestrowani w rejestrze BDO, którzy nie złożyli rocznych sprawozdań odpadowych czyli zbiorczego zestawienia danych o odpadach dla Marszałka Województwa!

Autorem opracowania jest radca prawny Małgorzata Miller, członek Stowarzyszenia Prawników Rynku Motoryzacyjnego.